Papyrus

9 stycznia 2002

Papyrus – co to jest? 
Papyrus to edytor, czy też raczej procesor tekstu dla komputerów Atari. Jest on funkcjonalnym odpowiednikiem programu MS Word, od którego jest jednak znacznie wygodniejszy, choć to może być oczywiście kwestią indywidualnych przyzwyczajeń. Papyrus pozwala między innymi na:

• dowolne obracanie ramki tekstowej,
• wstawianie do dokumentu grafik bitowych lub wektorowych i oblewanie ich tekstem,
• automatyczne sprawdzanie pisowni,
• pisanie z prawej do lewej (np. w przypadku tekstów w języku hebrajskim lub arabskim),
• importowanie dokumentów w formacie .doc programu Microsoft Word (z zachowaniem polskich liter),
• eksportowanie dokumentów w formacie .rtf (z zachowaniem polskich liter),
• ustawianie zaawansowanych opcji wydruku (istnieje np. możliwość wydruku kilku stron dokumentu na jednej kartce papieru; najbardziej przydatną opcją jest możliwość umieszczenia dwóch stron na kartce, przy czym Papyrus może tak posortować ich kolejność, że po wydrukowaniu wystarczy zagiąć kartki po środku, złożyć i otrzymamy układ jak w książce),
• automatyczne generowanie spisu treści,
• automatyczne generowanie indeksu słów kluczowych,
• umieszczenie grafiki w tle dokumentu,
• eksportowanie i importowanie w formacie .html,
• wstawianie hiperłączy do dokumentu,
• wstawianie tabel do dokumentu – przy czym w tabelach tych można dokonywać automatycznych obliczeń, podobnie jak w arkuszu kalkulacyjnym,
• wygodną obsługę, dzięki przemyślanemu systemowi stale dostępnych okien (na przykład, mając odpowiednio duży monitor, można na ekranie zostawić otwarte okna wyboru czcionki, właściwości akapitu, koloru tekstu – ich zawartość będzie automatycznie uaktualniana, przyjmując parametry tekstu, wskazanego przez kursor; parametry te będzie można szybko zmienić bez konieczności ponownego otwierania i zamykania kolejnych okien),
• możliwość automatycznego przechowywania w osobnym folderze do 10 kopii wcześniejszych wersji edytowanego dokumentu,
• …i nie tylko.

Do uruchomienia Papyrusa wymagany jest komputer Atari lub kompatybilny (Hades, Milan…) posiadający minimum 2 MB pamięci RAM i co najmniej 2 MB wolnego miejsca na dysku twardym. Tyle, jeżeli chodzi o samo uruchomienie – natomiast do jakiejkolwiek pracy niezbędne jest przynajmniej 4 MB RAM-u, a także NVDI w wersji 3.01 lub wyższej.

Papyrus 7, zrzut ekranu z Atari TT z systemem MagiC 6.2

Papyrus jest programem komercyjnym. Wersję demo, posiadającą zadziwiająco mało ograniczeń, pobrać można ze strony producenta, firmy R.O.M. Logicware. Warto często tam zaglądać, gdyż program jest nieustannie rozwijany: od paru dni gotowa jest już wersja 9.

Papyrus a sprawa polska 
Papyrus pozwala na w miarę bezproblemowe korzystanie z polskich znaków (podobnie jak z każdych innych – alfabetu hebrajskiego, arabskiego, cyrylicy…) pod warunkiem ich dostępności w stosowanym foncie. Aby móc wprowadzać z klawiatury polskie znaki, należy je uprzednio zdefiniować, korzystając z polecenia menu Einstellung > Textmakros (w polskiej wersji: Parametry > Skróty) lub po prostu wrzucić do folderu Papyrusa odpowiedni plik papyrus.mac pobrany z tej strony. Należy również włączyć opcję Unicode w oknie otwieranym przy użyciu polecenia menu Einstellungen > Kompatbilitat (w polskiej wersji: Parametry > Zgodność). Oczywiście należy również mieć zainstalowaną nakładkę ALT.PRG (dla TOS‑u) lub Pol_font (dla TOS‑u 4 na Falconie), a najlepiej korzystać z programu keytabl (w systemie MagiC 6).

Poprawki do Papyrusa
Dwie ostatnie niedogodności (cudzysłów i nazwy miesięcy) można jednak poprawić. Dla wygody wszystkich użytkowników Papyrusa napisałem odpowiedni program, który dokonuje tychże poprawek automatycznie, pod warunkiem posiadania niemieckiej wersji 7.5 lub 8.2. Wystarczy pobrać go z tej strony i uruchomić. Program jest GEM-owy (starałem się…) tak więc jego obsługa powinna być prosta i intuicyjna ;-) Muszę jednak zaznaczyć, że nie biorę żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody spowodowane jego użyciem. Jako że program ten modyfikuje plik papyrus.app, oczywistym jest, że należy owych modyfikacji dokonywać wyłącznie na kopii! Poprawki te działają tylko z niemieckimi wersjami Papyrusa – mam nadzieję, że zarówno z wersjami demo jak i z wersjami pełnymi… ;-)

Grafika po lewej ilustruje problem z wyglądem cudzysłowu, w myśl zasady „jeden obraz, tysiąc słów”. Pierwszy cudzysłów od góry jest taki, jak powinien być, natomiast drugi – taki, jak nie powinien być. ;-)

Uwaga: po dokonaniu modyfikacji związanej z cudzysłowem należy wybrać polecenie menu Einstellungen > Diverses (Parametry > Inne), wybrać z listy cudzysłów „polski”, a następnie kliknąć w OK i zapisać zmiany (Einstellung sichern).

Otwieranie dokumentów Worda
Papyrus potrafi bez większych problemów otwierać dokumenty programu MS Word zapisane w formacie .doc – niemniej jednak czasami (zwłaszcza w przypadku dokumentów generowanych przez Worda 98 lub 2000 ze znakami Unicode) mogą pojawić się problemy: spacje zamiast polskich „ogonków”. Winę za taki stan rzeczy ponosi Papyrus, który rozpoznaje znaki Unicode tylko w dokumentach .pap, ale już nie w .rtf. Wyjściem z tej, zdawałoby się, beznadziejnej sytuacji jest krótki program, który napisałem po otrzymaniu e‑mailem takiego właśnie kilkudziesięciostronicowego dokumentu (ręczna zamiana literek raczej nie wchodziła w rachubę). Program ten zamienia polskie znaki z Unicode na CP‑1250 w dokumencie .rtf – tak, aby plik wynikowy można było otworzyć w Papyrusie.

W poprzedniej wersji program ten działał wyłącznie z plikami .rtf wygenerowanymi za pomocą DOC2RTF (dostępnego wraz z Papyrusem). Obecna wersja (0.0.3) powinna działać z każdym plikiem .rtf, zawierającym polskie znaki w Unicode. Nie dokonuje ona jednak modyfikacji nagłówka pliku, więc przed otwarciem wygenerowanego dokumentu należy wybrać polecenie menu Einstellungen > RTF (Parametry > RTF) i ręcznie określić stronę kodową importowanego dokumentu: Windows Codepage 1250.

Polska wersja Papyrusa?
W wolnych chwilach staram się tłumaczyć ten program na język polski. Jak widać na jednym z powyższych zrzutów ekranu, gotowe jest już polskie menu oraz (czego już nie widać) część komunikatów i okien dialogowych. Sytuację komplikuje fakt, że nie wszystkie komunikaty zawarte są w pliku .rsc, nie ma w nim również menu – powoduje to konieczność bezpośrednich ingerencji w plik papyrus.app. Do ukończenia tego jest jeszcze bardzo daleka droga – ale jak tylko polska wersja będzie gotowa, na tej stronie znajdzie się odpowiedni program, przerabiający wersję niemiecką na polską.

Wypada mi zaznaczyć, że zarówno w/w poprawki, jak i polska wersja Papyrusa (jeżeli kiedykolwiek ją skończę…) powstają zupełnie niezależnie od firmy R.O.M. Logicware i nie mają z nią nic wspólnego.

CAB i standard CP-1250

9 stycznia 2002

Najpopularniejsza przeglądarka internetowa dla Atari – CAB – poprawnie wyświetla polskie znaki w stosowanym na większości stron WWW standardzie ISO 8859‑2 (wraz z NVDI, po użyciu pliku spdchar.map przy korzystaniu z czcionek wektorowych), lecz nie obsługuje windowsowego standardu CP‑1250; aby ją do tego przekonać, warto pobrać ten program, który dokona niezbędnych modyfikacji w CAB‑ie. Program działa wyłącznie z CAB‑em w wersji 2.7 lub 2.8, dodając cenną możliwość ręcznego przełączenia standardu kodowania polskich znaków dzięki funkcji Opcje > Czcionki > Standard > CP‑1250.

Interface

3 stycznia 2002

Dobrze napisane programy na Atari przechowują wszystkie wyświetlane teksty i elementy graficzne w osobnym pliku, tzw. „pliku zasobów” (ang. resource file, stąd rozszerzenie nazwy: RSC). Dzięki temu tworzenie innej wersji językowej danej aplikacji nie wymaga jej przekompilowania, a co za tym idzie dostępu do źródeł programu. Wystarczy przerobić sam „plik zasobów” – i do tego właśnie celu najlepiej nadaje się Interface 2.3.

Program ten był swego czasu rozpowszechniany w wersji komercyjnej, lecz obecnie autor zdecydował się na jego udostępnienie jako freeware – można go więc pobrać chociażby z tej strony. Posiadanie Interface jest koniecznością dla każdego, kto pisze programy dla Atari, a także dla wszystkich, którzy chcieliby spróbować przetłumaczyć jakiś program z niemieckiego czy angielskiego na polski (do czego bardzo zachęcam!)

Edycja pliku RSC w Interface, zrzut ekranu z Atari TT z systemem MagiC 5

Interface działa na każdym komputerze Atari, nawet na zwykłym ST z TOS‑em 1.0. Do obróbki większych plików RSC wskazane jest posiadanie 2, a najlepiej 4 megabajtów wolnej pamięci RAM.